Kerst met kinderen

O dennenboom, O dennenboom. Mag ik nu van tafel?

Hoe houd je kerst ook leuk voor de kinderen?

Drs. Tamar de Vos - van der Hoeven - december 2022

Kerst, de één kijk er enorm naar uit, de andere ouder zal er misschien een beetje tegenop zien. Want kerst kan heel gezellig zijn, maar het is ook wel een hele drukke tijd met de nodige stress, voor kinderen en ouders. De Sint heeft het land nog maar net verlaten en kinderen zijn nog druk van alle festiviteiten rond de goedheiligman. Daarbij is het merendeel zo langzamerhand ook wel toe aan de kerstvakantie en daardoor ook wat drukker dan normaal. En jij als ouder bent ook druk met werk, kerstinkopen, voorbereidingen voor het kerstdiner, misschien wat helpen op school en het thuis begeleiden van je kinderen in deze drukke periode. Zowel voor jou als ouder als voor je kinderen kan dit best een beetje veel zijn. Kerst kan zo een hele uitdaging worden en dat is natuurlijk niet de bedoeling.

Het is dan ook zeker aan te raden om ten minste een week rust te plannen tussen het uitzwaaien van Sinterklaas en het starten van de voorbereidingen voor Kerstmis. En ook daarna is het verstandig er een beetje op te letten dat je wat rust inplant. Zo kan het helpen om wat minder speelafspraken toe te staan en wat extra te letten op de slaaptijden. Een aftelkalender, met daarop ook de dingen die voor kerst gebeuren, zoals als kerstviering op school of de sportclub, de boom opzetten, kerststukjes maken en andere activiteiten waar je kind bij betrokken is, kan je kind helpen overzicht te houden in deze onrustige periode.

Hoe houd je het relaxt?

Wanneer je gaat bedenken wat je dit jaar met kerst wilt doen, is het goed om jezelf de vraag te stellen wat voor jou vooral belangrijk is. Ben je gewend groots uit te pakken met kerst, met cadeau's, een mooi gedekte tafel en een zoveel-gangen diner? Kijk dan goed hoe je hierbij rekening kunt houden met wat voor jouw kinderen haalbaar is. Soms is het ook beter je verwachtingen wat bij te stellen. Uren aan tafel zitten vinden kinderen vaak helemaal niet leuk. En een huis vol familie kan heel gezellig zijn, maar ook wel overdonderend voor een kind dat al wat overprikkeld is door de afgelopen weken. Het kan dan een stuk relaxter zijn om het kerstfeest wat kleiner te vieren of een wat andere invulling te bedenken. Wanneer je kinderen ontspannen zijn, zal jij ook een stuk relaxter kerst kunnen vieren. En dat heeft weer een positief effect op je kinderen, want die voelen het heel goed aan wanneer jij als ouder gespannen bent. Liever een ontspannen, gezellige kerst waar je kinderen ook van genieten dan een perfect uitgevoerd maar stressvol diner, toch?

Kijk dan ook goed wat jouw kind aankan en ga van daaruit bedenken hoe je invulling wilt geven aan kerst. Vier je het graag met de hele familie om je heen, maar merk je dat je zoon/dochter daar erg onrustig van wordt, probeer dan rustmomenten in te bouwen. Wanneer je 's avonds uitgebreid wilt eten, is het verstandig het dagprogramma wat rustiger te houden. Spreek bijvoorbeeld af dat de familie 's middags komt en dat jullie 's ochtends alleen met het gezin brunchen. Of spreek af dat één van jullie een uurtje met jullie kind naar buiten gaat om te wandelen en wat energie kwijt te raken. Of misschien heeft je zoon of dochter het juist even nodig om apart van alle drukte een spelletje te mogen spelen of een film te kijken. Jij weet het beste wat jouw kind kan helpen om te gaan met alle prikkels van een groot kerstfeest.

Kinderen vinden het vaak wel leuk om zich echt onderdeel van het feest te voelen. Dit kan bijvoorbeeld door bepaalde taakjes op zich te mogen nemen. Ze kunnen bijvoorbeeld helpen met de tafel dekken, kerstversiering maken, een beetje helpen met het voorbereiden van het eten, een mooie menukaart tekenen etc. Door je kind op deze manier wat meer bij de voorbereidingen te betrekken, voelt het voor je zoon/dochter ook meer als zijn/haar feest. Mocht je kind hier nou helemaal geen plezier aan beleven, dan hoeft het natuurlijk niet.

Hoe maak je het diner leuk voor je kind?

Bij Kerstmis hoort vaak een kerstdiner. Voor ons als volwassenen kan dat heel gezellig en lekker zijn. Maar kinderen vinden uren aan tafel zitten vaak helemaal niet leuk en al die kerstspecialiteiten vinden ze vaak ook nog eens helemaal niet lekker. Houdt daar rekening mee en ga -het liefst in overleg met je kinderen - op zoek naar hoe je tot afspraken kunt komen die kerst ook voor je kinderen leuk maken. Je kunt dan denken aan de afspraak dat de kinderen tussen de gangen door van tafel mogen, een kleurplaat of klein spelletje aan tafel mogen doen, een aangepast kerstdiner eten, aan een aparte tafel voor de kinderen mogen eten waar ze ook met elkaar mogen spelen of wat je verder nog (met je kinderen) verzint. Een leuke speelhoek, een kerstfilm of wat extra schermtijd kan verveling tegen gaan. Waar het omgaat is dat je een invulling van kerst vindt die past bij jou en je kinderen, waarbij jullie allemaal ontspannen zijn en plezier beleven aan kerst. Kerst is niet het moment om je kind te leren netjes zijn/ haar bordje leeg te eten of netjes aan tafel te blijven zitten, als dat nog niet zo goed lukt. Daar zijn andere dagen voor.

Maar kinderen vinden het vaak wel erg leuk om mee te mogen doen met de volwassenen. Limonade uit een mooi glas met een suikerrandje of met een takje munt er in voelt toch net zo feestelijk als een mooi glas wijn of een cocktail. En ook al eet je kind misschien patat met een hamburgertje, je kunt het bord wel mooi opmaken.
Let er bij de tafelindeling ook op waar je je kind neerzet. Alle kinderen bij elkaar kan heel gezellig zijn, maar kan ook leiden tot een beetje klieren met elkaar. Soms is het handig om je kind naast je te zetten, zodat je een beetje kan helpen en bijsturen als het even niet soepel gaat aan tafel. Maar wanneer jij steeds naar de keuken bent om dingen klaar te maken dan is dat niet zo gezellig en kan dit juist leiden tot ongewenst gedrag.

Houd er ook rekening mee dat kinderen vaak al aan het eind van de middag trek beginnen te krijgen. Wanneer je een zes gangen-diner gepland hebt, kan het voor de kinderen wel erg lang duren voordat zij hun trek kunnen stillen. Sommige kinderen kunnen extra prikkelbaar worden wanneer ze trek hebben. Anderen verliezen hun trek als ze wat langer moeten wachten op eten en hoeven daarna eigenlijk niet meer. Het kan dan ook raadzaam zijn om bij het voorgerecht voor de volwassenen, de kinderen al hun hoofdgerecht te geven. Zij kunnen daarna bij de andere gangen nog wat kleine hapjes krijgen of ze mogen van tafel na één of twee gangen en komen weer aan tafel bij het dessert (wat veel kinderen toch wel het lekkerste onderdeel van het diner vinden).
Wanneer de kinderen echt nog jong zijn, kan ook overwogen worden ze eerst wat te laten eten en het diner pas te starten wanneer de kinderen in bed liggen.

Als het overdag ook al feest is met lekkere hapjes en kerstsnoeperijen, dan is de kans ook groot dat je kind eigenlijk helemaal geen trek meer heeft aan het eind van de middag. Wanneer je dit wilt voorkomen, is het dus belangrijk er op te letten wat je kind overdag eet. Maar je kunt ook besluiten het op zijn beloop te laten en te accepteren dat er aan tafel niet veel meer gegeten wordt. De kinderen kunnen dan de kiezen of ze er aan tafel bij komen zitten of dat ze liever gaan spelen of film kijken. Voor een dagje kan het echt geen kwaad wanneer de maaltijd niet zo evenwichtig is.

Door goed te kijken naar hoe je kerst wilt vieren en hoe je je kind daar op een fijne en voor je kind leuke manier in mee kunt nemen, zal je op een meer ontspannen manier kerst kunnen vieren. En wanneer jij ontspan bent, zijn je kinderen dat ook meer. En dat draagt weer bij aan een 'vrolijk kerstfeest'.

Er zijn verschillende leuke boekjes over kerst die je met je kind kunt lezen in de aanloop naar Kerstmis. Voor meer informatie en de mogelijkheid om het boek te kopen bij bol.com klik je op de titel:
- Kerstmis, Dick Bruna (1 tot 4 jaar)
- Kas en Saar vieren kerst, Pauline Oud (2 tot 4 jaar)
- Bobbi viert kerst, Ingeborg Bijlsma (2 tot 4 jaar)
- Mol viert kerst, Marieke van Hooff (2 tot 5 jaar)
- Kerstmis met Boer Boris, Ted van Lieshout (3 tot 6 jaar)
- Kerstfeest met Kikker, Max Velthuijs (3 tot 6 jaar)
- Kleine Ezel viert kerstfeest, Rindert Kromhout (3 tot 6 jaar)
- O, dennenboom, Jacques Vriens (4 tot 7 jaar)
- A Christmas Carol - Een kerstvertelling op rijm, Marianne Busser (4 tot 7 jaar)
- Kerstmis in de stal, Astrid Lindgren (4 tot 7 jaar)
- De Zoete Zusjes vieren kerst, Hanneke de Zoete ((4 tot 8 jaar)
- Kerstmis in Bolderburen, Astrid Lindgren (4 tot 8 jaar)
- Het grote kerstboek, 50 fonkelende ideeën voor een mooi versierde kerst, Jane Bull (vanaf 10 jaar)

Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen of wilt u een persoonlijk advies, dan kunt u hier terecht: Stel uw vraag of advies aan huis

Kerstmis kan een heel erg gezellig feest zijn, waar kinderen erg naar uit kunnen kijken. Wanneer je goed kijkt hoe je je kind op een fijne en voor je kind leuke manier mee kunt nemen in de kerstviering, zal je op een meer ontspannen manier kerst kunnen vieren.

Kerstmis kan een heel erg gezellig feest zijn, waar kinderen erg naar uit kunnen kijken. Wanneer je goed kijkt hoe je je kind op een fijne en voor je kind leuke manier mee kunt nemen in de kerstviering, zal je op een meer ontspannen manier kerst kunnen vieren.