Stress in de ochtend
Drs. Tamar de Vos - van der Hoeven - oktober 2015
Drs. Tamar de Vos - van der Hoeven - oktober 2015
Heeft iedereen schone, hele kleding aan? Zijn de tanden gepoetst en de haren gekamd? Heeft iedereen ontbeten en een lunchtrommel bij zich? En niet te vergeten, moet er nog iemand naar de WC?
Iedereen ’s ochtends op tijd de deur uit krijgen, het kan een hele opgave zijn.
De ochtend wordt dan ook door veel ouders ervaren als een van de stressvolste momenten van de dag.
En dat is jammer, want natuurlijk wil iedere ouder het liefste de dag rustig en ontspannen beginnen. Maar hoe krijg je dat voor elkaar?
Iedereen ’s ochtends op tijd de deur uit krijgen, het kan een hele opgave zijn.
De ochtend wordt dan ook door veel ouders ervaren als een van de stressvolste momenten van de dag.
En dat is jammer, want natuurlijk wil iedere ouder het liefste de dag rustig en ontspannen beginnen. Maar hoe krijg je dat voor elkaar?
Misschien op het eerste gezicht niet de meest aantrekkelijke oplossing, maar je zelf wat extra tijd gunnen, kan wel heel goed uitpakken. Zo goed dat je al snel dat half uurtje of kwartiertje minder slaap er graag voor over hebt. Door wat eerder op te staan gun je jezelf en je kinderen wat extra tijd, tijd die je tot nu toe eigenlijk iedere ochtend tekort kwam. Wat je met die extra tijd doet, is uiteindelijk aan jou als ouder, maar hangt ook van je kinderen af. Heb je thuis een paar treuzelkonten of een moeilijk-uit-bed-kom-puber, dan kan het goed zijn je kind(eren) ook wat eerder wakker te maken. Zo gun je je kind(eren) de tijd om het opstaan en aankleden wat meer in het eigen tempo te doen. En hoef je niet meteen al te mopperen, als het allemaal wat langzamer gaat dan jij voor ogen hebt.
Maar je kunt er ook voor kiezen juist die extra tijd even alleen voor jezelf te nemen. Om rustig wakker te worden, ongestoord te douchen of misschien alvast de tafel te dekken of trommeltjes te vullen. Zo heb je, wanneer de kinderen wakker worden, alle tijd om hen te begeleiden bij het opstaan, omdat alles wat jij wilde doen al gebeurd is.
De eerste ochtenden valt het misschien nog zwaar wanneer die wekker zo vroeg gaat, maar wanneer je daar al snel gezelligere, meer ontspannen ochtenden voor terug krijgt, blijkt dat een kleine opoffering.
Maar uiteraard zijn er ook andere manieren om te zorgen dat je iets meer tijd tot je beschikking hebt in de ochtend. Zo helpt het enorm om alles wat je de avond te voren kan regelen, alvast te doen.
Niets is zo vervelend als ’s ochtends die ene schoen niet kunnen vinden, te ontdekken dat een trommel, met oude boterham, een weekend lang in een tas gezeten heeft of , helemaal een garantie voor stress, dat er nog onafgemaakt huiswerk ligt.
Bekijk rustig, wanneer de kinderen in bed liggen, wat je de volgende ochtend nodig hebt (jassen, schoenen, broodtrommels, bekers en tassen) en zet dit klaar.
Nog beter werkt het natuurlijk wanneer alles een vaste plek heeft. Maar ja, je kunt je dit nog zo goed voornemen, soms ligt hetgeen je zoekt toch gewoon niet op zijn plek. Door op tijd alles te zoeken, hoef je je hier niet druk over te maken in de ochtend.
’s Avonds alvast de kleding voor de volgende dag uitzoeken, kan ook heel goed werken, zowel voor je kind als voor jou. Want bij het wakker worden ligt alles al klaar, hoef je niet nog op zoek naar die ene sok en hoef je ook niet de discussie aan met je kind of die ene broek of rok nou wel of niet aan mag. Want dat gesprek heb je de vorige avond al gevoerd. Wanneer je kinderen eenmaal de leeftijd hebben dat ze ook een schooltas vol boeken mee moeten nemen, kan het ook heel fijn zijn af te spreken dat die voor het slapen gaan ingepakt wordt.
Uiteraard mag je vanaf een bepaalde leeftijd (meestal vanaf een jaar of vier) verwachten dat je kind zichzelf kan aankleden. Maar de ochtend is niet het meest ideale moment om hier mee te oefenen. Heeft je kind nog moeite met knopen dichtdoen, veters strikken etcetera, help dan gewoon even. Er doen zich in de loop van de dag genoeg gelegenheden voor om hier mee te oefenen, zonder dat er de druk van het ’s ochtends de deur uit moeten achter zit. Kies ook gerust voor kleding en schoenen die makkelijk aan en dicht gaan. Zo kan je kind het toch zelf doen en trots op zichzelf zijn.
Een vaste structuur en regelmaat, een soort ochtendritueel, kan ook helpen de ochtend soepeler te laten verlopen. Iedereen weet dan wat er moet gebeuren en wat er van hem of haar verwacht wordt. Roepen: “Ja maar, jij zei niet dat ik mijn haar moest borstelen.” is dan onnodig, want je kind weet best dat dat iedere ochtend komt na het ontbijten en voor het tanden poetsen.
Wanneer je kind het in het begin toch nog moeilijk vindt om te onthouden welke stappen hij /zij moet doorlopen, kan een bord met pictogrammen/ een dagritmekaart helpen. Op een bord of stuk papier geef je met behulp van foto’s, tekeningen of pictogrammen aan wat je kind in de ochtend moet doen (kijk ook eens op gratisbeloningskaart.nl).
Wanneer je kind dan treuzelt of even niet weet wat hij/zij moet doen, kan je simpelweg naar dit bord verwijzen: “Ga maar even kijken wat je moet doen.” Vooral kinderen die snel afgeleid zijn kunnen hier veel baat bij hebben.
Door het bord kunnen kinderen ook meer zelf de verantwoordelijkheid nemen over het verloop van de ochtend, iets dat vaak stimulerend werkt. Hierop aansluitend kan het ook heel goed werken je kind(eren) te betrekken bij het plannen van het ochtendritueel. Ga samen met je kind(eren) rond tafel zitten en bespreek dat je de ochtend wat gezelliger en meer ontspannen wilt laten verlopen. Geef aan dat je samen met je kind(eren) wilt kijken hoe jullie hiervoor kunnen gaan zorgen. Maak afspraken en geef je kind(eren) inspraak. Wanneer ze samen met jou afspraken gemaakt hebben, is de kans dat ze zich hier aan zullen houden veel groter. Ze hebben hier immers zelf mee ingestemd. Zo worden ze medeverantwoordelijk voor een gezellige sfeer in de ochtend.
Laat je kinderen ook zien dat ze er zelf baat bij hebben, wanneer ze goed opschieten in de ochtend. De sfeer wordt er beter van en als je opschiet is er vaak nog tijd voor iets leuks voordat je de deur uitmoet. Wanneer er getreuzeld en dwars gelegen wordt, kan je dit je kind ook rustig even in herinnering brengen: “Als je nou even opschiet, dan hebben we misschien nog wel tijd voor .....”
Uiteraard moet jij als ouder ook bijdragen aan die gezellige sfeer en je ochtendhumeur dus wel onder controle houden. En dat betekent ook een beetje relativeren. Is het echt zo erg wanneer de staart van je dochter scheef zit of wanneer er bij het de deur uitgaan, toch een vlek blijkt te zitten op de trui van je zoon? Natuurlijk niet.
Kijk wat er echt moet gebeuren in de ochtend en richt je daar op. Til niet te zwaar aan die dingen die niet helemaal gaan zoals je misschien wilde, zolang deze niet heel belangrijk zijn.
Wanneer je als ouders samen de kinderen de deur uit helpt of om de beurt de ochtend voor je rekening neemt, is het ook belangrijk om als ouders onderling goede afspraken te maken over wie wat doet. Als ouders ruzie krijgen over wie die veters strikt of de jas die kwijt is zoekt, is dat een garantie voor een zeer ongezellige ochtend.
Er is iets
Soms merk je ook dat het na een periode dat het goed ging, plotseling weer helemaal niet lekker loopt. Dan is het goed om even verder te kijken dan het probleem in de ochtend en te kijken naar wat er achter het gedrag van je kind kan liggen. Is hij/ zij misschien vermoeid of niet helemaal lekker, waardoor het opstaan zo moeilijk verloopt? Of misschien is er iets op school waar je kind tegenop ziet en speelt dat mee in het ochtendlijk verzet. Mogelijk ziet je kind op tegen een toets of spreekbeurt die er aan zit te komen. Door je hier dan op te richten in plaats van de strijd aan te gaan over het opschieten in de ochtend, help je je kind veel meer op weg. En omdat je begrijpt wat je kind dwars zit, zul je ook makkelijker je geduld kunnen bewaren.
Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen of wilt u een persoonlijk advies, dan kunt u hier terecht: Stel uw vraag of advies aan huis