Alleen thuis

Vanaf welke leeftijd kan je je kind even alleen thuis laten? En wanneer is hij/zij oud genoeg om een middag of avond alleen thuis te zijn?




Schermafbeelding 2023-09-14 om 12.50.18

Weerbaar en vol zelfvertrouwen is een werkboek voor kinderen tussen de acht en veertien jaar oud die weinig zelfvertrouwen hebben of niet voldoende weerbaar zijn. Hier meer informatie
instagramopvoedadvies
facebookopvoedadvies
twitteropvoedadvies
Alleen thuis

Drs. Tamar de Vos - van der Hoeven - februari 2022
Het kan zowel voor jou als voor je kind best spannend zijn, de eerste keer dat hij/zij even alleen thuis blijft. Veel ouders vragen zich af vanaf welke leeftijd dit kan? En hoe weet je of jouw kind er ook aan toe is op deze leeftijd? Hoe pak je dit goed aan en geef je je zoon/ dochter en jezelf het vertrouwen dat dit goed zal gaan?

Uiteraard is er geen standaard protocol hoe je de eerste keren 'alleen thuis' het beste kunt aanpakken. En een vaste leeftijd waarop een kind even alleen thuis kan blijven valt ook niet te noemen. Er zijn geen wettelijke regels die voorschrijven vanaf welke leeftijd een kind alleen thuis mag blijven. Wanneer jouw kind er aan toe is even alleen thuis te blijven is van vele factoren afhankelijk. Maar er zijn wel richtlijnen die je als ouder kunnen helpen besluiten of jouw kind verantwoordelijk genoeg is om even alleen thuis te blijven.

Vanaf wanneer alleen thuis?

Je kind alleen thuis laten blijven is iets dat je over het algemeen rustig zult opbouwen en dat hierdoor dus ook geleidelijk verloopt. Je loopt even naar de buurvrouw om iets te overleggen, je kind zit lekker te spelen en je wilt even snel een boodschapje halen of het regent en je kind wil echt niet mee de hond uitlaten. Zo kan de eerste keer even alleen thuis zich heel ongemerkt aandienen.
thuis alleen
Hoe oud je kind zal zijn de eerste keer dat je hem of haar alleen thuis laat, zal verschillen per kind en per gezinssituatie. Het ene kind is hier nu eenmaal eerder aan toe dan het andere. De ene ouder zal inschatten dat zijn/haar kleuter al prima even alleen thuis kan zijn, terwijl een andere ouder dit misschien met een kind van acht nog niet zo'n goed idee vindt. Dit hangt sterk af van hoe het kind met de situatie omgaat, hoeveel verantwoordelijkheidsgevoel het kind heeft, hoe impulsief het kind is, hoe zelfredzaam en vooral ook hoe het kind zich bij de situatie voelt. Wanneer je kind het zelf nog niet prettig vindt om even alleen thuis te zijn, dan is het beter om dit nog even uit te stellen.

Wil je toch wat houvast wat betreft leeftijden, dan kan je in zijn algemeenheid stellen dat kinderen tot zes/ zeven jaar nog wat jong zijn om langer dan een paar minuten alleen thuis te zijn. Op deze leeftijd zijn kinderen vaak nog snel afgeleid, impulsief, ze vergeten afspraken nog te vaak en zijn ook motorisch niet altijd al handig genoeg om bepaalde taakjes zelfstandig uit te voeren (deur goed openen en afsluiten, telefoneren, iets opruimen dat gevallen is etcetera). Uiteraard kunnen kinderen hier sterk in verschillen en zijn er best kinderen van vijf of zes die zich prima even zelfstandig redden. Jij als ouder kan het beste inschatten wat je kind zelfstandig aankan en wat verantwoord is.

Vanaf een jaar of zeven/ acht zal een half uurtje alleen thuis over het algemeen geen probleem zijn en vanaf een jaar of tien/elf kan dit best uitgebouwd worden naar anderhalf/ twee uur. Over het algemeen vinden kinderen van de basisschoolleeftijd het overdag makkelijker om alleen thuis te zijn dan 's avonds. Wanneer de overstap naar het middelbaar onderwijs gemaakt wordt, maken kinderen vaak een grote stap in hun zelfstandigheid. Een paar uurtjes alleen thuis in de avond is voor een kind van dertien/veertien jaar meestal geen probleem. Vaak vinden ze het juist wel stoer en leuk, het huis even voor zichzelf. Wanneer je ook een nachtje weg wilt blijven is het vaak toch aan te raden nog een oppas te regelen en te wachten tot je kind een jaar of zestien/ zeventien is.
hoelang alleen thuis
Maar natuurlijk spelen de omstandigheden ook een belangrijke rol. Wanneer je aan een pleintje woont met andere jonge gezinnen, wanneer je een fijn contact hebt met je buren of er woont een familielid in de straat, dan zal je gemakkelijker je kind even alleen thuis laten dan wanneer je vrijstaand woont met geen andere huizen om je heen of in een flat waar weinig contact is met de buren. Wanneer je weet dat je kind bij iemand in de buurt kan aankloppen als er iets is, dan geeft dat toch een veiliger gevoel. En wanneer je puber van dertien thuis is, zal je zijn/ haar broertje van acht ook gemakkelijker een middag of avondje thuis laten, wetende dat ze steun aan elkaar hebben en het samen wel redden. Wel is het in deze situatie goed te benadrukken dat de oudste niet verantwoordelijk is voor het jongere kind. Ze zijn er samen verantwoordelijk voor dat het goed gaat.

Je bouwt het rustig op.

Zoals gezegd besluit je niet van de ene op de andere dag dat je zoon of dochter wel drie middagen in de week alleen thuis kan blijven. Je start met te kijken hoe je kind omgaat met korte momenten van alleen zijn in huis, bijvoorbeeld omdat jij even de vuilnisbak aan het buiten zetten bent, een praatje met de buren maakt of de was aan het ophangen bent. Langzaam bouw je dit uit tot het moment dat je je kind voor het eerst echt even alleen thuis laat. Je begint dan met een kwartiertje/ half uurtje. Kijk hoe dat gaat en hoe je dit langzaam kunt uitbouwen. Wanneer het niet meer gaat om even een rondje met de hond of even een zusje ophalen van een speelafspraak, maar je echt een uurtje weg blijft of wat verder van huis bent, dan is het verstandig om het alleen thuis zijn van te voren even door te spreken.

Door een aantal afspraken te maken, krijg jij als ouder meer vertrouwen dat het goed zal gaan en heeft je kind handvatten bij onverwachte situaties. Bespreek bijvoorbeeld wat je zoon/ dochter kan doen wanneer er aangebeld wordt of wanneer de telefoon gaat. Neemt hij/ zij op of niet, wordt de deur opengedaan of niet? En bespreek vooral ook wat je kind kan doen wanneer er even iets mis gaat. Bij wie kan hij/ zij dan terecht voor hulp? Kijk of je zelf telefonisch bereikbaar bent en zo niet, geef je kind dan het telefoonnummer van iemand anders die kan helpen. De kans dat het nodig is, is klein maar het is een gerust gevoel, voor jou en je kind, dat er hulp is wanneer er iets mis gaat. En dat hoeft echt niet meteen iets dramatisch te zijn. Je kind kan ook schrikken van een vreemd geluid in huis, zich geen raad weten met een omgevallen doos eieren of zich toch plotseling erg alleen voelen. Het is dan fijn wanneer hij/zij even kan bellen met iemand voor ondersteuning. Zorg er ook altijd voor dat iemand weet dat jouw kind alleen thuis is, mocht er iets met jou gebeuren, waardoor je niet meteen in contact kan komen met je kind.

Wanneer je het alleen thuis zijn nog aan het opbouwen bent, is het goed om de eerste keren na het alleen zijn even te bespreken hoe het gegaan is. Wat vond je kind ervan, vond hij/ zij het leuk, spannend, vervelend et cetera? Wat ging goed en wat kan de volgende keer misschien beter of anders? Kijk samen met je kind of jullie tevreden zijn. Stuur bij waar het niet helemaal lekker ging en help je kind oplossingen te vinden wanneer het toch moeite had met het alleen zijn of tegen problemen is aangelopen.
afspraken maken alleen thuis
Wanneer het goed gaat en je kind wat vaker en langer alleen thuis gaat zijn (bijvoorbeeld omdat jullie besluiten dat de BSO niet meer nodig is) dan zullen er ook wat andere onderwerpen besproken moet worden zoals: 'mogen er vriendjes over de vloer komen', 'waar mag je alleen naar toe', 'wat mag je te eten/ drinken pakken', 'wat zijn de afspraken met betrekking tot TV/ gamen en huiswerk' etcetera. Ook dan blijft de vraag 'wat doe je als er een probleem of incident is' actueel. Je kunt dit bespreken met behulp van 'wat als .....- scenario's'. Zo kan je je kind voorbereiden en krijg je als ouder een goed beeld van de zelfstandigheid en inventiviteit van je kind. Maak goede afspraken met elkaar. Maar overlaat je kind ook niet met regels. Je geeft dan onbedoeld de boodschap dat je er niet veel vertrouwen in hebt dat het goed zal gaan. En wanneer je te veel praat over wat er eventueel mis kan gaan, kan je je kind ook onnodig bang maken. Maak een aantal noodzakelijke afspraken en durf verder op het gezond verstand van je kind te vertrouwen. Want natuurlijk weet jouw pre-puber heus wel dat het niet de bedoeling is dat zij de hele middag alleen maar TV kijkt of dat hij in één keer de koektrommel leeg eet.

Gaat het goed?

Het kan goed zijn een beetje een vinger aan de pols te houden. Wanneer je meerdere uren weg bent, kun je even bellen of appen om te vragen hoe het gaat. Check zo af en toe nog even of je kind het nog steeds prettig vindt om alleen thuis te zijn. Soms geven kinderen aan helemaal klaar te zijn met de BSO en liever alleen thuis te willen blijven, maar blijkt dit in de praktijk toch vies tegen te vallen. Of je kind zegt heel stoer het geen probleem te vinden 's avonds alleen thuis te blijven, maar ontdekt daarna dat het alleen thuis toch best een beetje eng is wanneer het vroeger donker wordt. Controleer dus zo af en toe hoe je kind er op dat moment tegenaan kijkt en pas de afspraken aan wanneer dat nodig is. Soms zal het alleen thuis zijn misschien wat rustiger opgebouwd moeten worden of zal er een tussenoplossing gevonden moeten worden, wanneer je kind zich er toch niet prettig bij voelt alleen thuis te zijn. Wanneer je het alleen thuis blijven rustig opbouwt, met steeds oog voor hoe je kind ertegenaan kijkt, zal hij/zij zich er steeds goed bij blijven voelen en vertrouwen opbouwen.



Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen of wilt u een persoonlijk advies, dan kunt u hier terecht: Stel uw vraag of advies aan huis









Vanaf welke leeftijd kan je je kind even alleen thuis laten? En wanneer is hij/zij oud genoeg om een middag of avond alleen thuis te zijn?




Schermafbeelding 2023-09-14 om 12.50.18

Weerbaar en vol zelfvertrouwen is een werkboek voor kinderen tussen de acht en veertien jaar oud die weinig zelfvertrouwen hebben of niet voldoende weerbaar zijn. Hier meer informatie
Auteursrechten nadrukkelijk voorbehouden