Alleen thuis
Drs. Tamar de Vos - van der Hoeven - februari 2022
Drs. Tamar de Vos - van der Hoeven - februari 2022
Het kan zowel voor jou als voor je kind best spannend zijn, de eerste keer dat hij/zij even alleen thuis blijft. Veel ouders vragen zich af vanaf welke leeftijd dit kan? En hoe weet je of jouw kind er ook aan toe is op deze leeftijd? Hoe pak je dit goed aan en geef je je zoon/ dochter en jezelf het vertrouwen dat dit goed zal gaan?
Uiteraard is er geen standaard protocol hoe je de eerste keren 'alleen thuis' het beste kunt aanpakken. En een vaste leeftijd waarop een kind even alleen thuis kan blijven valt ook niet te noemen. Er zijn geen wettelijke regels die voorschrijven vanaf welke leeftijd een kind alleen thuis mag blijven. Wanneer jouw kind er aan toe is even alleen thuis te blijven is van vele factoren afhankelijk. Maar er zijn wel richtlijnen die je als ouder kunnen helpen besluiten of jouw kind verantwoordelijk genoeg is om even alleen thuis te blijven.
Vanaf wanneer alleen thuis?
Je kind alleen thuis laten blijven is iets dat je over het algemeen rustig zult opbouwen en dat hierdoor dus ook geleidelijk verloopt. Je loopt even naar de buurvrouw om iets te overleggen, je kind zit lekker te spelen en je wilt even snel een boodschapje halen of het regent en je kind wil echt niet mee de hond uitlaten. Zo kan de eerste keer even alleen thuis zich heel ongemerkt aandienen.
Uiteraard is er geen standaard protocol hoe je de eerste keren 'alleen thuis' het beste kunt aanpakken. En een vaste leeftijd waarop een kind even alleen thuis kan blijven valt ook niet te noemen. Er zijn geen wettelijke regels die voorschrijven vanaf welke leeftijd een kind alleen thuis mag blijven. Wanneer jouw kind er aan toe is even alleen thuis te blijven is van vele factoren afhankelijk. Maar er zijn wel richtlijnen die je als ouder kunnen helpen besluiten of jouw kind verantwoordelijk genoeg is om even alleen thuis te blijven.
Vanaf wanneer alleen thuis?
Je kind alleen thuis laten blijven is iets dat je over het algemeen rustig zult opbouwen en dat hierdoor dus ook geleidelijk verloopt. Je loopt even naar de buurvrouw om iets te overleggen, je kind zit lekker te spelen en je wilt even snel een boodschapje halen of het regent en je kind wil echt niet mee de hond uitlaten. Zo kan de eerste keer even alleen thuis zich heel ongemerkt aandienen.
Wil je toch wat houvast wat betreft leeftijden, dan kan je in zijn algemeenheid stellen dat kinderen tot zes/ zeven jaar nog wat jong zijn om langer dan een paar minuten alleen thuis te zijn. Op deze leeftijd zijn kinderen vaak nog snel afgeleid, impulsief, ze vergeten afspraken nog te vaak en zijn ook motorisch niet altijd al handig genoeg om bepaalde taakjes zelfstandig uit te voeren (deur goed openen en afsluiten, telefoneren, iets opruimen dat gevallen is etcetera). Uiteraard kunnen kinderen hier sterk in verschillen en zijn er best kinderen van vijf of zes die zich prima even zelfstandig redden. Jij als ouder kan het beste inschatten wat je kind zelfstandig aankan en wat verantwoord is.
Vanaf een jaar of zeven/ acht zal een half uurtje alleen thuis over het algemeen geen probleem zijn en vanaf een jaar of tien/elf kan dit best uitgebouwd worden naar anderhalf/ twee uur. Over het algemeen vinden kinderen van de basisschoolleeftijd het overdag makkelijker om alleen thuis te zijn dan 's avonds. Wanneer de overstap naar het middelbaar onderwijs gemaakt wordt, maken kinderen vaak een grote stap in hun zelfstandigheid. Een paar uurtjes alleen thuis in de avond is voor een kind van dertien/veertien jaar meestal geen probleem. Vaak vinden ze het juist wel stoer en leuk, het huis even voor zichzelf. Wanneer je ook een nachtje weg wilt blijven is het vaak toch aan te raden nog een oppas te regelen en te wachten tot je kind een jaar of zestien/ zeventien is.
Je bouwt het rustig op.
Zoals gezegd besluit je niet van de ene op de andere dag dat je zoon of dochter wel drie middagen in de week alleen thuis kan blijven. Je start met te kijken hoe je kind omgaat met korte momenten van alleen zijn in huis, bijvoorbeeld omdat jij even de vuilnisbak aan het buiten zetten bent, een praatje met de buren maakt of de was aan het ophangen bent. Langzaam bouw je dit uit tot het moment dat je je kind voor het eerst echt even alleen thuis laat. Je begint dan met een kwartiertje/ half uurtje. Kijk hoe dat gaat en hoe je dit langzaam kunt uitbouwen. Wanneer het niet meer gaat om even een rondje met de hond of even een zusje ophalen van een speelafspraak, maar je echt een uurtje weg blijft of wat verder van huis bent, dan is het verstandig om het alleen thuis zijn van te voren even door te spreken.
Door een aantal afspraken te maken, krijg jij als ouder meer vertrouwen dat het goed zal gaan en heeft je kind handvatten bij onverwachte situaties. Bespreek bijvoorbeeld wat je zoon/ dochter kan doen wanneer er aangebeld wordt of wanneer de telefoon gaat. Neemt hij/ zij op of niet, wordt de deur opengedaan of niet? En bespreek vooral ook wat je kind kan doen wanneer er even iets mis gaat. Bij wie kan hij/ zij dan terecht voor hulp? Kijk of je zelf telefonisch bereikbaar bent en zo niet, geef je kind dan het telefoonnummer van iemand anders die kan helpen. De kans dat het nodig is, is klein maar het is een gerust gevoel, voor jou en je kind, dat er hulp is wanneer er iets mis gaat. En dat hoeft echt niet meteen iets dramatisch te zijn. Je kind kan ook schrikken van een vreemd geluid in huis, zich geen raad weten met een omgevallen doos eieren of zich toch plotseling erg alleen voelen. Het is dan fijn wanneer hij/zij even kan bellen met iemand voor ondersteuning. Zorg er ook altijd voor dat iemand weet dat jouw kind alleen thuis is, mocht er iets met jou gebeuren, waardoor je niet meteen in contact kan komen met je kind.
Wanneer je het alleen thuis zijn nog aan het opbouwen bent, is het goed om de eerste keren na het alleen zijn even te bespreken hoe het gegaan is. Wat vond je kind ervan, vond hij/ zij het leuk, spannend, vervelend et cetera? Wat ging goed en wat kan de volgende keer misschien beter of anders? Kijk samen met je kind of jullie tevreden zijn. Stuur bij waar het niet helemaal lekker ging en help je kind oplossingen te vinden wanneer het toch moeite had met het alleen zijn of tegen problemen is aangelopen.
Gaat het goed?
Het kan goed zijn een beetje een vinger aan de pols te houden. Wanneer je meerdere uren weg bent, kun je even bellen of appen om te vragen hoe het gaat. Check zo af en toe nog even of je kind het nog steeds prettig vindt om alleen thuis te zijn. Soms geven kinderen aan helemaal klaar te zijn met de BSO en liever alleen thuis te willen blijven, maar blijkt dit in de praktijk toch vies tegen te vallen. Of je kind zegt heel stoer het geen probleem te vinden 's avonds alleen thuis te blijven, maar ontdekt daarna dat het alleen thuis toch best een beetje eng is wanneer het vroeger donker wordt. Controleer dus zo af en toe hoe je kind er op dat moment tegenaan kijkt en pas de afspraken aan wanneer dat nodig is. Soms zal het alleen thuis zijn misschien wat rustiger opgebouwd moeten worden of zal er een tussenoplossing gevonden moeten worden, wanneer je kind zich er toch niet prettig bij voelt alleen thuis te zijn. Wanneer je het alleen thuis blijven rustig opbouwt, met steeds oog voor hoe je kind ertegenaan kijkt, zal hij/zij zich er steeds goed bij blijven voelen en vertrouwen opbouwen.
Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen of wilt u een persoonlijk advies, dan kunt u hier terecht: Stel uw vraag of advies aan huis