Je kind ondersteunen tijdens het examen

Het examenjaar kan een spannend jaar zijn, zowel voor de examenkandidaat zelf als voor zijn of haar ouders.




Schermafbeelding 2023-09-14 om 12.50.18

Weerbaar en vol zelfvertrouwen is een werkboek voor kinderen tussen de acht en veertien jaar oud die weinig zelfvertrouwen hebben of niet voldoende weerbaar zijn. Hier meer informatie
instagramopvoedadvies
facebookopvoedadvies
twitteropvoedadvies
Je kind ondersteunen tijdens het examenjaar

Drs. Tamar de Vos - van der Hoeven - maart 2018
Het is voor je kind een spannend jaar, maar ook zeker voor jou als ouder: het examenjaar. Je puber moet nu gaan laten zien wat hij/zij geleerd heeft in de afgelopen jaren en dit leerproces met succes gaan afronden. De ene leerling zal hier met meer vertrouwen aan beginnen dan de andere, maar voor bijna alle leerlingen is dit toch een spannende en stressvolle periode. Uiteraard moet de jongere het vooral zelf doen, maar als ouder kun je hier zeker wel een ondersteunende rol in spelen.
examen toets
Ondersteuning bieden

Allereerst is het goed om te zorgen voor een stevige goede basis. Zorg waar dat lukt voor een rustige thuissituatie waarin je je adolescent genoeg ruimte en tijd biedt om te leren, maar ook om te ontspannen en rust te nemen. De ene leerling zal wat meer gestimuleerd moeten worden aan de slag te gaan, de andere leerling zal juist geholpen moeten worden ook soms wat rust en ontspanning te nemen. Kijk goed naar je kind en ga ook het gesprek aan. Het is belangrijk om te ontdekken welke ondersteuning je puber wil. Want menig examenkandidaat staat in eerste instantie helemaal niet zo open voor ondersteuning.

Door het gesprek aan te gaan en je kind te laten vertellen hoe hij/zij het leren wil gaan aanpakken, krijg je inzicht in hoeverre het plannen gaat lukken. Luister in eerste instantie vooral, zonder met een oordeel te komen of oplossingen voor eventuele planningsproblemen aan te dragen. Uiteraard zul je in de afgelopen jaren wel al een redelijk beeld hebben gekregen van hoe je kind het leren aanpakt en hoeveel ondersteuning hierbij nodig is. Maar menig examenkandidaat raakt toch wat overspoeld door alles wat er op hem/ haar afkomt en kan het overzicht hierdoor een beetje kwijtraken. Een ouder die dan helpt met plannen, kan dan toch wel heel fijn zijn. Dit zal een stuk soepeler verlopen wanneer je kind hier zelf achter komt en zelf om hulp vraagt, dan wanneer jij als ouder ingrijpt en gaat lopen sturen terwijl je kind zich er tegen verzet. Hulp bieden heeft alleen effect wanneer je kind er open voor staat.

Laat je puber dus zelf aangeven waar hij/ zij behoefte aan heeft als ondersteuning. Dit kan variëren van echt hulp bij het leren tot enkel het creëren van de beste leeromstandigheden. Bij hulp bij het leren kan gedacht worden aan ondersteuning bij het plannen, overhoren, uitleg geven, samen de stof doornemen, nakijken van gemaakt oefenmateriaal etcetera. Als je hier als ouder de tijd en mogelijkheid toe hebt kun je dit zelf doen, maar lang niet iedere ouder zal deze uitgebreide hulp kunnen bieden. Het kan dan goed zijn om wat hulp voor je kind in te schakelen in de vorm van huiswerkbegeleiding en bijles.
Goede leeromstandigheden creëer je onder andere door te zorgen dat er gezond eten in huis is, dat je kind voldoende kan slapen en dat er een goede werkplek voor je kind is met zo min mogelijk afleiding van bijvoorbeeld jongere broertjes of zusjes, rond slingerende boeken of andere 'stoorzenders'. In dit licht zal in veel gevallen een gesprek over afleiding door social media ook nodig zijn. Simpelweg verbieden is hierbij vaak niet de oplossing. In de eerste plaats omdat menig puber hier niet mee akkoord zal gaan en dit het maken van goede afspraken in de weg kan staan. In de tweede plaats omdat jongeren ook ondersteuning kunnen ervaren door sociale media. Ze kunnen ervaringen uitwisselen, elkaar helpen bij een lastige opgave, overleggen over examenstof en oefenen via bepaalde apps.
oefenmateriaal examen
Maar ook als je kind niet zo open staat voor begeleiding van jou bij het leren, zijn er voldoende dingen die je kunt doen om je kind te ondersteunen. Zorg dat je goed betrokken bent en weet wanneer welke toets is. Zo geef je je kind het signaal dat je weet waar hij/ zij mee bezig is en dat hij/ zij altijd bij je kan aankloppen voor ondersteuning. Blijf op de hoogte van de resultaten van de toetsen en kijk samen met je kind wat er goed ging en wat een volgende keer misschien beter kan. Leg hierbij vooral de nadruk op wat goed gaat. Kritiek haalt het zelfvertrouwen onderuit en werkt weinig stimulerend. En bij een onvoldoende weet je kind zelf ook heus wel dat er iets niet goed gegaan is.

Zorg dat je ook goed op de hoogte bent van het examen- en PTA-reglement (PTA = Programma van Toetsing en Afsluiting = schoolexamen). Wanneer jij goed begrijpt wat de kernvakken-regeling is, hoeveel de PTA's meewegen in de eindbeoordeling en en wat de regels zijn voor wel of niet geslaagd zijn, kan je hier ook naar je kind toe meer duidelijkheid over geven. Want dit kan soms best verwarrend zijn en het is fijn wanneer je ouder dan duidelijkheid kan geven.

Daarnaast kun je ook het nodige ondersteunings- en oefenmateriaal voor je kind aanschaffen. Er zijn per vak boekjes verkrijgbaar waarin de examenstof kort en duidelijk wordt samengevat. ( zie 'Samengevat.nl' en 'Examenoverzicht.nl'). In de examenbundel staan oefenopgaven per onderwerp en zijn een aantal oude examens terug te vinden. Deze oude examens zijn ook online terug te vinden op examenblad.nl. Wanneer je het gevoel hebt dat extra ondersteuning voor een vak wenselijk kan zijn, kan je ook overwegen een examentraining voor dit vak te zoeken. Er zijn veel verschillende organisaties die examentrainingen bieden. In een tot drie dagen wordt de examenstof van een vak behandeld en wordt uitgebreid geoefend.
Wijs je kind op al deze mogelijkheden en stimuleer hem/ haar hier gebruik van te maken.
leren examen veel
Emotionele begeleiding

Het is goed om een vinger aan de pols te houden wat betreft de resultaten van je kind, maar kijk ook goed hoe je kind zich voelt in deze toch wel heftige maanden. Wees alert op examenangst. Praat over stress rond examens en kijk hoe je je kind hierbij kan helpen. Soms is wat extra hulp van buitenaf goed, waneer de spanning te hoog oploopt (kijk ook eens bij onze recensie van het boek 'Van examenvrees naar examenfeest').

Toon begrip wanneer je puber wat extra lastig gedrag laat zien, humeurig doet of prikkelbaar is. Niet iedere jongere kan de emoties rond het examen goed uiten en soms komt spanning er op een wat onhandige manier uit. Probeer ruzie zo veel mogelijk te voorkomen en spreek je geduld wat vaker aan.

Help je kind wanneer het zich erg zorgen maakt, ook wat te relativeren. Negen op de tien leerlingen halen het examen, dus de kans op slagen is gewoon groot. En mocht je kind toch bij die kleine groep leerlingen horen die het niet haalt, dan is er ook nog geen man over boord. Het examenjaar over moeten doen is jammer, maar geen ramp.


Boeken over examen doen voor jongeren zelf. Voor meer informatie en de mogelijkheid om het boek te kopen bij bol.com klik je op de titel:
- Examen Survivalgids, Sanne Haarhuis
- Van examenvrees naar examenfeest WERKBOEK, Kim Oonk (onze recensie)
- De allerbeste examentips, N. Atkinson
- De handleiding tot slagen Havo/Vwo, Devon Diercks
- Zeker Slagen, sneller leren = chiller leven, Eva Gadet

Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen of wilt u een persoonlijk advies, dan kunt u hier terecht: Stel uw vraag of advies aan huis









Het examenjaar kan een spannend jaar zijn, zowel voor de examenkandidaat zelf als voor zijn of haar ouders.




Schermafbeelding 2023-09-14 om 12.50.18

Weerbaar en vol zelfvertrouwen is een werkboek voor kinderen tussen de acht en veertien jaar oud die weinig zelfvertrouwen hebben of niet voldoende weerbaar zijn. Hier meer informatie
Auteursrechten nadrukkelijk voorbehouden