Wennen aan smaken

Aan de smaak van veel groentes moeten kinderen dus echt wennen. De eerste keren lusten ze een nieuwe smaak vaak niet en menig ouder besluit na een paar keer aanbieden deze groente maar niet meer op tafel te zetten. En dat is jammer, want wanneer kinderen de kans krijgen gewend te raken aan smaken, leren ze deze vaak wel waarderen. Om eraan te wennen, moeten kinderen wel een keer of tien of meer proeven. Dit kan een hele uitdaging zijn, om steeds weer diezelfde groente te moeten serveren, wetende dat je kind zich gaat verzetten tegen het proeven. Vooral wanneer je kind zeer duidelijk laat blijken het vies te vinden, kan het lastig zijn te blijven aanbieden. Maar wanneer het ouders lukt door te zetten, merken ze dat na enige tijd hun zoon/ dochter toch went aan deze nieuwe smaak.
Overigens moet dit aanbieden wel in een beetje ontspannen sfeer gebeuren. Door de groente die het kind niet lust zo af en toe aan te bieden, met daar tussendoor genoeg maaltijden die hij/zij wel lust, wordt het makkelijker zowel voor de ouders als voor het kind.
Wanneer een kind eenmaal gemerkt heeft te kunnen wennen aan een smaak die hij/zij eerst echt niet lustte ("Ik lustte eerst echt geen champignons, maar nu eet ik ze wel") zien we vaak dat hij/zij daarna meer open staat voor het proeven van nieuwe dingen en makkelijker went aan nieuwe smaken. Vaak zijn de eerste stappen in het wennen aan meer groentes, de moeilijkste. Naarmate het kind leert meer te eten, gaat het aanbieden van nieuwe smaken gemakkelijker.

Dit betekent niet dat ieder kind een alles-eter kan worden, maar wel dat kinderen kunnen leren een redelijk evenwichtig menu te eten, waar verschillende groentes ook gewoon deel van uit maken. En natuurlijk mag daarbinnen best ruimte zijn om bepaalde groentes niet te lusten (veel volwassenen hebben ook één of meerdere dingen die ze echt niet lusten), maar helemaal geen groentes lusten, dat is echt te voorkomen of aan te pakken.
Dit is ook belangrijk, want kinderen die weinig of geen groentes willen eten, ontwikkelen zich vaak tot volwassenen die ook weinig lusten.

Groente aantrekkelijker maken

Het prettigst is het natuurlijk wanneer je kind zijn/ haar groente gewoon met smaak eet. Maar hoe bereik je dat?
Allereerst is de sfeer aan tafel belangrijk. Kinderen eten beter wanneer het gezellig is aan tafel. Wanneer de anderen aan tafel met smaak eten, werkt dit ook stimulerend. Waarbij je als ouder uiteraard niet heel overdreven het eten moet gaan aanprijzen "Och wat is dit heerlijk". Geen kind zal daar in trappen en dit leidt enkel tot de conclusie dat het wel vies zal zijn, want "waarom overdrijven mijn ouders anders zo". Je kunt als ouder overigens ook een goed voorbeeld stellen door juist iets te eten wat je niet zo lekker vindt. Zo leer je je kind dat je best de ene groente lekkerder kan vinden dan de andere, maar dat je van alles een beetje eet.

Kinderen eten vaak ook meer groente wanneer ze zich er minder direct van bewust zijn dat ze groente aan het eten zijn. In soep, een pasta saus, op de pizza, door de rijst of mie kan veel groente verwerkt worden, terwijl het kind toch minder het gevoel heeft achter een bord groente te zitten.

Niet te lang gekookte, fris uitziende groentes spreken kinderen vaak meer aan. Vooral jonge kinderen houden van verschillende kleurtjes op hun bord. Over het algemeen houden kinderen meer van in kleine stukjes gesneden groente. Met deze kleine stukjes is het gemakkelijker een beetje te proeven en blijven de stukjes groente gemakkelijker knapperig en fris.
Verschillende gemengde groentes spreken kinderen dan vaak ook aan. Het kind heeft dan een bordje met verschillende kleurtjes en smaken en kan zo verschillende groentes proeven. En wanneer er één groente blijft staan, is er evengoed ruimte voor waardering voor wat het kind gegeten heeft, want van de andere groentes heeft hij/ zij wel gegeten.

Het combineren van verschillende smaken kan nog om een andere reden goed werken. Wanneer je een smaak die je kind waardeert combineert met een smaak die je kind niet lekker vindt, help je je kind wennen aan de minder op prijs gestelde smaak. Uiteraard wil je niet dat je kind overal appelmoes door heen gooit, op iedere groente kaassaus wil of alleen groente eet wanneer dit in de mayonaise of ketchup gedoopt mag worden. Maar bij het wennen aan een nieuwe smaak, is er niets op tegen deze in eerste instantie te combineren met een vertrouwde smaak. Door de combinatie met deze lekkere smaak, krijgt het kind een positievere ervaring bij het leren kennen van de nieuwe smaak (we noemen dit smaakconditionering) en zal het kind deze langzaam aan ook leren waarderen op zichzelf. Ditzelfde effect kan bereikt worden wanneer er op het eten van een nieuwe smaak een lekkere vertrouwde smaak volgt. Ook dan ontstaat er een positieve associatie met deze nieuwe smaak.
Deze smaakconditionering zien we omgekeerd ook vaak bij kinderen ontstaan wanneer ze ziek zijn geworden na het eten van een bepaald product. Menig kind (en volwassene) lust dit product hierna niet meer.

Je kunt bij het combineren van smaken gebruik maken van de aangeboren voorkeur voor meer zoete smaken, door zoete groente te combineren met meer bittere groente, door fruit te combineren met groente of door groente te karamelliseren.
In zijn algemeenheid kan het variëren van bereidingswijze helpen bij het wennen aan nieuwe smaken. Het feit dat een kind een bepaalde groente gekookt niet lekker vindt, betekent nog niet dat hij/zij dezelfde groente als rauwkost, in de roerbak, uit de oven of als stamppot etc. ook niet zal lusten.
Een kind mag een bepaalde groente echt niet lusten, maar schrap een 'niet lekkere'-groente niet te snel van het menu.

Een boek met leuke recepten kan jou inspireren bij het koken en je kind stimuleren meer te proberen. Hierbij een aantal suggesties. Voor meer informatie en de mogelijkheid om het boek te kopen bij bol.com klik je op de titel:
- Chickslovefood, Het kidsproof-kookboek, Elise Gruppen & Nina de Bruijn (onze recensie)
- Samen eten, Michela Chiappa
- Keet Smakelijk, Scato van Opstall
- 500 baby & peuterrecepten, Vitataal
- Wegwijs in de voedingsjungle, Gewoon gezonde voeding voor kinderen van 0 - 9, Michelle van Roost (onze recensie)
- Chef Het Samen met tomaat, het mafste kookboek voor kinderen, Laura Emmelkamp
- Het handige Super Family Kookboek, Kookboek voor drukke ouders en kids, Toni Westenberg
- Het grote kinderkookboek, zonder pakjes & zakjes, Karin Luiten
- 500 recepten voor jonge koks, jong geleerd is oud gedaan, Beverley Glock