Je kind begeleiden in moeilijke tijden (corona)

Leren omgaan met een situatie waarin alles plotseling anders is, is een enorme uitdaging, zowel voor kinderen als voor hun ouders. Samen kun je hier je weg in vinden.




Schermafbeelding 2023-09-14 om 12.50.18

Weerbaar en vol zelfvertrouwen is een werkboek voor kinderen tussen de acht en veertien jaar oud die weinig zelfvertrouwen hebben of niet voldoende weerbaar zijn. Hier meer informatie
instagramopvoedadvies
facebookopvoedadvies
twitteropvoedadvies
Je puber begeleiden in deze moeilijke tijden (Corona)

Drs. Tamar de Vos - van der Hoeven - juni 2020

( N.B. in dit artikel focussen wij op de gevolgen van de Corona-pandemie. Maar veel van de adviezen die je vindt in dit artikel zijn ook zeker toepasbaar in andere situaties waarin een gezin of puber een moeilijke periode doormaakt.)
De afgelopen maanden is de wereld plotseling drastisch veranderd. Een pandemie heeft de wereld in zijn greep en zet alles wat vanzelfsprekend voor ons was, plotseling op losse schroeven. Ook nu langzaam weer wat meer mag en kan, blijven er nog grote beperkingen. Als volwassenen worstelen we hier enorm mee en begrijpelijk hebben onze kinderen het hier ook moeilijk mee. De structuur van school viel weg, jongeren hebben hun vrienden lange tijd niet kunnen zien, hun sociale leven stond stil en ze moesten hun weg vinden in online leren en contact onderhouden. Dat dit gepaard gaat met worstelingen, wisselende emoties en strijd is dan ook begrijpelijk. Het is dan ook heel belangrijk dat we in deze overdonderende periode niet alleen kijken naar het fysieke welzijn van de mensen om ons heen, maar ook naar hun mentale welbevinden. Iedereen heeft moeite zich aan te passen en de veranderingen en aanpassingen gaan snel. Het is goed om de emoties en worstelingen van jongeren in de gaten te houden, om zo te kunnen zien of ze niet overbelast raken en het risico lopen op het ontwikkelen van bijkomende problemen zoals angsten en depressie.

De eerste belangrijke stap in het omgaan met een ingrijpende verandering in je leven - en we kunnen zeker stellen dat deze pandemie dat is- is het accepteren van deze situatie met alle gevoelens, gedachten en twijfels die hierbij komen. Dit betekent niet dat je je overal maar bij neer hoeft te leggen of maar beter op veel vlakken kan opgeven. Je doet het beste wat je kan met de huidige situatie en accepteert dat wat niet verandert kan worden. Je blijft je dus inzetten voor je werk of school, maar accepteert dat bepaalde zaken gewoon niet kunnen op dit moment. Je zoekt naar manieren om met je familie en vrienden in contact te blijven, maar accepteert dat hier beperkingen in zijn. Je maakt er het beste van binnen de grenzen die er zijn. En ja, dat is veel makkelijker gezegd dan gedaan. Maar zonder acceptatie van de situatie kom je niet verder en loop je vast.
handen wassen covid
Waar je op kunt letten

Met het sluiten van de scholen is iedere structuur voor jongeren weggevallen. Sommige scholen proberen deze structuur nog wel te blijven bieden door online hetzelfde rooster te blijven hanteren en opdrachten en toetsen zo veel mogelijk door te laten gaan. Andere scholen kiezen er voor het leeraanbod compact aan te bieden en leerlingen meer zelfstandig te laten verder werken. De ene leerling kan hier beter mee omgaan dan de anderen, maar langzaam aan zien we dat steeds meer jongeren het erg moeilijk hebben met dit leren op afstand.

Want met het niet meer naar school gaan, is veel meer weggevallen dan enkel de lessen. Iedere routine, van opstaan, naar school fietsen en pauzeren tot huiswerk maken, is weggevallen. Het is verleidelijk om gewoon een paar uurtjes langer in bed te blijven liggen, als je toch niet om half negen in de klas hoeft te zijn. Het huiswerk kan best uitgesteld worden tot het eind van de middag of anders gewoon tot morgen. En waarom zou je op tijd naar bed gaan, als je de volgende ochtend toch niet vroeg op hoeft?

Hier een beetje aan toegeven kan geen kwaad. Als je puber niet drie kwartier naar school hoeft te fietsen is er geen reden om om zeven uur al op te staan. Maar iedere dag tot tien uur in bed blijven liggen is toch onverstandig. Juist in deze vreemde tijden kan enige structuur houvast bieden. Door op tijd op te staan, op normale tijden te eten, een planning te hebben wanneer er voor school gewerkt wordt en wanneer er tijd is om te ontspannen en niet te laat naar bed te gaan, heeft je puber wat routine in de dag. Dit maakt de dagen overzichtelijk en zorgt er voor dat het levensritme blijft aansluiten bij de biologische klok.

Daarnaast is het belangrijk om voldoende variatie in de dag te hebben. Hele dagen alleen maar leren, netflixen of gamen is maar kort vol te houden. Alle dagen worden dan hetzelfde en hierdoor saai en lang. Door de dag gevarieerd in te delen gaan de dagen minder op elkaar lijken. Nu hoeft dit zeker niet te betekenen dat alle tijd ingepland moet worden. Gun je puber ook ruimte om gewoon niets te doen. En bekijk regelmatig samen met je puber of de planning werkt en stel dat wat niet lekker loopt bij.

Bezigheden kunnen ook erg in elkaar gaan overlopen, wanneer alles steeds in dezelfde omgeving plaats vindt. Veel jongeren brengen de hele dag op hun kamer achter hun bureau door. Eerst maken ze hier hun huiswerk, dan wordt er gegamed of netflix gekeken en contact gezocht met vrienden. Door op een vaste plek huiswerk te maken (aan een bureau) en daarna ergens anders te gaan ontspannen (in een lekkere zithoek of in een andere kamer als de ruimte dat toelaat) worden de periodes van werken en ontspannen beter van elkaar gescheiden.

De verleiding kan voor sommige pubers ook groot zijn om de halve dag in bed door te brengen: beetje tv kijken, beetje op de laptop, beetje voor school werken. Begrijpelijk, maar onverstandig, omdat het bed dan minder geassocieerd wordt met slapen, hetgeen tot inslaap- en doorslaapproblemen kan leiden.
Dit soort problemen kunnen ook voorkomen worden door een goede slaaproutine, waarbij de jongere ten minste een half uur voor het naar bed gaan laptop, TV en telefoon uitzet, het licht wat dimt en iets rustigs onderneemt zoals lezen of wat rustige muziek luisteren. Niet iedere puber zal voor dit idee open staan en het is ook lang niet altijd noodzakelijk. Maar wanneer je puber aangeeft moeite te hebben met het in slaap vallen, kan het zeker verstandig zijn deze routine een kans te geven.
vrienden missen
Uiteraard helpt het ook om bijtijds op te staan. En wanneer je puber dan op is, lekker het gordijn helemaal open, raam open voor frisse lucht en als het even kan ten minste een half uurtje naar buiten. Daglicht en frisse lucht helpen de biologische klok in balans te blijven. Voldoende bewegen is natuurlijk ook goed en gelukkig mag er wat dit betreft weer steeds meer.
Daarnaast kan het ook goed zijn om te letten op wat er zoal overdag gegeten wordt, door je puber, maar ook door jou. Nu we een groot deel van de tijd thuis zijn, is de verleiding om een tussendoortje te pakken vele malen groter, gewoon omdat het voorhanden is. Vooral zoete tussendoortjes kunnen een effect hebben op ons energieniveau Suiker geeft een korte energiepiek, maar daarna neemt onze energie extra af.

Contact houden

Sociale contacten zijn heel belangrijk in de puberteit. Veel jongeren hebben dan ook veel moeite met het wegvallen van bijna al hun sociale bezigheden en contacten. Een flinke groep pubers vindt hier gelukkig zelf wel oplossingen voor. Via alle moderne mogelijkheden houden ze online contact met elkaar. En nu de regels weer iets versoepelen, live met in achtneming van de anderhalve meter afstand (of soms ook niet).
Het is dan ook goed om jongeren de kans te geven meer online te zijn. Wel is het verstandig wat dit betreft een beetje de vinger aan de pols te houden. Het is niet goed om de hele dag online te zijn. In de eerste plaats omdat het belangrijk is om zo af en toe ook actief bezig te zijn en naar buiten te gaan en er ook andere bezigheden (schoolwerk, taken in huis, contact met het gein etc.) om aandacht vragen. In de tweede plaats omdat het ook niet goed is om de hele dag overspoeld te worden met corona informatie. Het is dus zeker aan te raden regelmatig alle apparatuur af te sluiten en een tijdje niet bezig te zijn met de gevolgen van corona.
onzekerheid
Het voorbeeld dat je als ouder geeft

Hoezeer pubers ons ook het gevoel willen geven dat ze alles zelf wel weten en kunnen, ondertussen kijken ze wel steeds naar hoe wij omgaan met deze vreemde situatie. Het kan dan ook verstandig zijn om te kijken hoe we zelf omgaan met de situatie waarin we ons nu bevinden en welk voorbeeld we hiermee geven. Dit betekent overigens helemaal niet dat je je steeds sterk en evenwichtig moet tonen. Als we doen alsof het ons niet raakt, geven we een verkeerd signaal, namelijk dat we eigenlijk van ons kind ook verwachtten dat hij/ zij er makkelijk mee om zal kunnen gaan. Door te laten zien dat je als ouder het soms ook moeilijk hebt, dat je de situatie ook heel vervelend vindt en dat je soms ook worstelt met je gevoelens (uiteraard binnen grenzen), geef je een veel eerlijker een leerzamer voorbeeld. Je laat zien dat je het soms zelf ook moeilijk hebt en hoe je hier mee om kunt gaan. Door je gevoelens te benoemen en uit te leggen waar deze vandaan komen (bv "ik ben wel boos maar dat komt door frustraties over het thuis moeten werken en niet door jou") geef je duidelijkheid.

Daarnaast kun je het goede voorbeeld geven door goed voor jezelf te zorgen. Hoe verleidelijk het soms misschien ook is om ook gewoon een joggingbroek aan te trekken en je haar te laten voor wat het is, omdat je toch niet naar buiten gaat, probeer toch iedere dag te zorgen dat je er verzorgd uitziet. Zorg dat je gezond eet, voldoende slaapt, voldoende beweegt en werk en vrije tijd goed verdeeld. Wat jij doet, maakt vaak meer indruk dan wat je zegt. En door goed voor jezelf te zorgen, zal je beter in je vel zitten en hierdoor ook beter je kind kunnen begeleiden.




Informatie voor dit artikel komt uit de cursus 'COVID-19: Helping Young People Manage Low Mood and Depression'- The University of Reading


Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen of wilt u een persoonlijk advies, dan kunt u hier terecht: Stel uw vraag of advies aan huis












Leren omgaan met een situatie waarin alles plotseling anders is, is een enorme uitdaging, zowel voor kinderen als voor hun ouders. Samen kun je hier je weg in vinden.




Schermafbeelding 2023-09-14 om 12.50.18

Weerbaar en vol zelfvertrouwen is een werkboek voor kinderen tussen de acht en veertien jaar oud die weinig zelfvertrouwen hebben of niet voldoende weerbaar zijn. Hier meer informatie
Auteursrechten nadrukkelijk voorbehouden