Het 'Prikkelproofplan' biedt een stappenplan om een baby die veel huilt meer tot rust te laten komen. De basis van deze aanpak ligt in de zeer herkenbare drie R's: rust, regelmaat en reinheid, waarbij de nadruk uiteraard ligt op de eerste twee. Maar Vervuurt wil meer bieden dan alleen dit stappenplan. Ze wil met dit boekje ouders ook inzicht geven in het huilen en hen helpen hun baby beter te begrijpen. Vervuurt is medisch pedagogisch zorgverlener op een kinderafdeling van een ziekenhuis en zij heeft zich gespecialiseerd in begeleiding van ouders van een onrustige baby die veel huilt.
Het plan biedt een vrij strikte dagplanning waarbij steeds de volgende stappen worden doorlopen: Het kindje ontwaakt en wordt gevoed. Dan volgt er een knuffel- en speelmoment. Wanneer het kindje signalen geeft moe te zijn, volgt er een bedritueel en gaat het kindje naar het eigen bed. De laatste stap bestaat uit een troostritueel wanneer het kindje langer dan tien minuten in bed huilt. Het idee achter deze planning is duidelijk en het kan ouders van een baby die veel huilt zeker helpen meer structuur in hun dag te brengen. Maar het plan is wel wat rigide en roept denk ik bij veel ouders van een huilbaby toch vragen op. Want juist die baby die onrustig is en veel huilt, zal zich niet zo gemakkelijk voegen naar een strakke planning. Wat je moet doen wanneer je baby na een half uur/ drie kwartier slapen weer huilend wakker schrikt (en het dus nog veel te vroeg is om het stappenplan weer te starten) wordt niet verteld. Terwijl Vervuurt dit zelf juist wel benoemd als een van de kenmerken van een overprikkelde baby. Op de vraag wat je moet doen wanneer je baby al huilt bij het ontwaken en helemaal niet wil drinken (ook een door Vervuurt benoemd kenmerk van overprikkelde baby's) biedt het plan ook geen antwoord. En zo zijn er nog vele scenario's te bedenken met een baby die veel huilt, waarvoor het prikkelproofplan geen oplossing biedt. Regelmaat en voorspelbaarheid in de dag zijn zeker belangrijk bij het doen afnemen van huilen, maar de invulling die het prikkelproofplan hieraan geeft, blijft naar mijn mening te algemeen. Het biedt te weinig ruimte om een op maat gemaakt plan te realiseren, dat echt toegespitst is op de behoefte van een specifieke baby en zijn/ haar ouders.
Daarbij kun je je afvragen of het advies om je kindje alleen in bed tien minuten te laten huilen, iets is dat ouders willen en moeten opvolgen. Vervuurt plaatst hierbij wel de kanttekening dat als het huilen van jengelen en jammeren overgaat in krijsen, je als ouder beter een marge van vijf minuten kan aanhouden. Maar ook vijf minuten lang krijsend huilen, zonder de steun van een ouder, is al heel lang voor een baby (en ook voor de ouders) en zorgt voor flink wat stress bij ouder en kind. Bij kinderen onder de zes maanden wordt alleen laten huilen over het algemeen toch afgeraden en dat is precies de doelgroep van dit boek.
Ouders die het misschien iets anders willen aanpakken en wat meer naar hun gevoel willen luisteren, lezen in het plan dat ze beter even kunnen doorzetten. Vervuurt belooft zelfs "wanneer jullie het plan een week consequent vol hebben gehouden, weet ik zeker dat jullie een meer tevreden en ontspannen baby ervoor terug hebben gekregen." Nogal een stellige belofte.
Gelukkig bevat het boek ook veel waardevolle adviezen. Zo vind je een goed overzicht van zaken waar gevoelige baby's op kunnen reageren, krijg je tips hoe je je kindje en jezelf kunt helpen rustig te worden en wordt uitgelegd waardoor kinderen veel kunnen gaan huilen. Er wordt meerdere keren benadrukt dat het belangrijk is om het als ouders eens te zijn over hoe om te gaan met het huilen. Ouders hebben elkaars steun hard nodig en onenigheid over de aanpak zorgt enkel voor meer onrust. Ook helpt het boek ouders te relativeren, iedere jonge vader of moeder worstelt wel eens, ook de ouders met een tevreden baby. En je hoeft geen 'perfecte papa of mama' te zijn en hulp vragen is geen zwakte maar juist een teken van kracht. Vervuurt adviseert ouders te focussen op dat wat nu belangrijk is, zijnde het welbevinden van ouder en kind, dat huishouden komt later wel. Ze raadt ouders ook aan niet te veel enkel te kijken naar 'het nu', morgen is er weer een nieuwe dag om te proberen, als het nu even niet lukt. Ze waarschuwt anderzijds ook juist voor te veel kijken naar de toekomst. Wanneer je baby nu huilt hoef je je echt nog niet zorgen te maken over of je kindje ooit leert door te slapen of ooit minder voedingen zal gaan vragen etcetera.
Het prikkelproofplan kan ouders met een baby die veel huilt zeker ondersteuning bieden. Het helpt ze weer meer grip te krijgen op een situatie waarin ouders vaak het gevoel hebben de controle te zijn kwijt geraakt. Ik raad alleen wel aan de controle dan niet meteen helemaal bij het plan te leggen en vooral ook te blijven luisteren naar het eigen gevoel. Haal uit het boek en het plan dat wat jij denkt te kunnen gebruiken en pas dat aan naar wat goed voelt voor je baby en jou.
Tamar de Vos - van der Hoeven
Meer informatie en de mogelijkheid om het boek te kopen bij bol.com: