Jij bent de juf niet !
Thuisonderwijs tijdens Corona
Drs. Tamar de Vos - van der Hoeven - januari 2021
Thuisonderwijs tijdens Corona
Drs. Tamar de Vos - van der Hoeven - januari 2021
Met de scholen langer dicht, staan alle ouders nog steeds voor de uitdaging om naast het thuiswerken, het thuisonderwijs vorm te geven. Dat dat een flinke uitdaging is, hebben alle ouders ondertussen aan den lijve kunnen ondervinden. Het is in deze situatie belangrijk om reëel te blijven en te proberen hetgeen we van onszelf en onze kinderen vragen haalbaar te houden. Een goede planning en duidelijke structuur in de dag kunnen hierbij helpen. In deze planning neem je niet alleen al het werk dat moet gebeuren op, maar plan je juist ook ruimte voor ontspanning, voor spelen, beweging en het halen van een frisse neus. Een planning helpt je grip te houden op alles wat er moet gebeuren en geeft je kind(eren) duidelijkheid wat er van ze verwacht wordt.
Maar durf ook af te wijken van deze planning, als je merkt dat er spanning opbouwt of als je moet constateren dat het een dagje gewoon niet lukt. We leven in uitzonderlijke omstandigheden en soms moeten we accepteren dat dingen gewoon even niet lukken. Vraag je aan het eind van de dag af wat belangrijker is, dat al het werk gedaan is of dat de sfeer in huis een beetje goed is gebleven. En natuurlijk moet dat werk wel gebeuren, maar niet ten koste van alles. Soms is een pas op de plaats nodig, om daarna weer productiever te kunnen zijn.
Probeer ook niet te veel in de rol van de meester of de juf te kruipen, want dat ben je niet. Je bent een ouder die probeert te helpen bij het schoolwerk. Accepteer dat sommige dingen niet lukken of anders gaan dan je voor ogen had. En realiseer je ook dat de huidige methodes om te leren lezen, schrijven en vooral rekenen soms flink veranderd zijn en dat de uitleg die wij als ouder geven, soms niet altijd hierbij aansluit, met verwarring als gevolg in plaats van de hulp die je wilde bieden. Vraag gerust uitleg van de leerkracht, wanneer je een leermethode niet helemaal begrijpt.
Maar durf ook af te wijken van deze planning, als je merkt dat er spanning opbouwt of als je moet constateren dat het een dagje gewoon niet lukt. We leven in uitzonderlijke omstandigheden en soms moeten we accepteren dat dingen gewoon even niet lukken. Vraag je aan het eind van de dag af wat belangrijker is, dat al het werk gedaan is of dat de sfeer in huis een beetje goed is gebleven. En natuurlijk moet dat werk wel gebeuren, maar niet ten koste van alles. Soms is een pas op de plaats nodig, om daarna weer productiever te kunnen zijn.
Probeer ook niet te veel in de rol van de meester of de juf te kruipen, want dat ben je niet. Je bent een ouder die probeert te helpen bij het schoolwerk. Accepteer dat sommige dingen niet lukken of anders gaan dan je voor ogen had. En realiseer je ook dat de huidige methodes om te leren lezen, schrijven en vooral rekenen soms flink veranderd zijn en dat de uitleg die wij als ouder geven, soms niet altijd hierbij aansluit, met verwarring als gevolg in plaats van de hulp die je wilde bieden. Vraag gerust uitleg van de leerkracht, wanneer je een leermethode niet helemaal begrijpt.
Kinderen hoeven niet de hele tijd begeleid te worden. Op school wordt er ook van ze verwacht dat ze na een uitleg, zelfstandig aan het werk gaan. Dit stimuleert hun zelfstandigheid en geeft jou als ouder de ruimte om aandacht te geven aan een broertje of zusje en je eigen werk.
Wees er duidelijk in wanneer je wel en niet beschikbaar bent voor vragen en begeleiding. De juf of meester is ook regelmatig bezig en mag ook niet altijd gestoord worden. Thuis kan je dat ook gewoon duidelijk aangeven. Bijvoorbeeld met een briefje op je deur, een niet-storen ketting om of een zelf geknutseld stoplicht dat op rood staat. Wees creatief en betrek je kinderen bij het verzinnen van een signaal dat ze papa of mama even niet mogen storen. Door ze hierbij te betrekken wordt de kans dat ze het signaal zullen respecteren groter.
Als het even kan, is een aparte vaste werkplek voor je kind heel prettig. Een plekje waar je kind rustig kan zitten en zo min mogelijk gestoord wordt. En wanneer het werk dan af is, wordt er op een andere plek ontspannen. Dit mag best in dezelfde kamer zijn, bijvoorbeeld aan een tafel of bureau wordt gewerkt en op bed of in een stoel wordt gegamed, een serie gekeken of gewoon wat geluierd. Zo wordt het onderscheid tussen tijd om te werken en tijd om te ontspannen duidelijker.
Een duidelijk ritme in de dag biedt houvast. Probeer een beetje het normale ritme dat je ook zou hanteren wanneer de scholen open waren aan te houden. Sta op tijd op, eet op vaste tijdstippen en ga niet te laat naar bed. Natuurlijk mag je hier best een beetje flexibel in zijn. Je puber hoeft echt niet om zeven uur op te staan, wanneer de lessen pas om half negen beginnen. Dat half uur dat er normaal gefietst wordt naar school, mag best nog even in bed doorgebracht worden. En wanneer je merkt dat je kind de aandacht echt niet bij de les kan houden, kan het een prima idee zijn om de 's middags geplande wandeling gewoon even naar de ochtend te verschuiven. Beweging tussendoor is sowieso belangrijk, net als regelmatig naar buiten gaan. Niet alleen is dit gezond, maar het is ook een uitlaatklep voor kinderen (en ook voor jou als ouder).
Veel ouders worstelen momenteel met hoeveel schermtijd zij moeten toestaan. Met online lessen zitten kinderen al veel achter hun scherm. En als de lessen geweest zijn en het huiswerk gemaakt is, willen ze dan ook nog graag gamen of series en filmpjes kijken. Zo worden heel wat uren achter een scherm doorgebracht en dat geeft bij veel ouders zorgen. Anderzijds zien ze ook wel dat het scherm uitkomst brengt op momenten dat het kind geen schoolwerk meer heeft en de ouder nog wel een berg werk heeft liggen. Flink wat extra schermtijd is niet te voorkomen en het is dus prima om dit enigszins te accepteren. Maar probeer daarnaast wel ook andere invulling van de vrije tijd van je kinderen te verzinnen.
Praat met elkaar
Met elkaar in gesprek blijven is op alle fronten belangrijk. Dit geldt voor het contact met school, maar het kan ook heel fijn zijn om contact te houden met de andere ouders uit de klas, met vrienden met kinderen en andere ouders die je kent off- en online. Door als ouders contact met elkaar te houden, kan je ervaringen en adviezen uitwisselen, nieuwe ideeën opdoen en elkaar een hart onder de riem steken. Of misschien kun je elkaar wel wat ontlasten, door elkaars kinderen zo af en toe op te vangen (uiteraard binnen de regels die op dat moment gelden) of de kinderen samen te laten werken voor school.
Ook binnen het gezin is het belangrijk om met elkaar te praten. Praat als ouders over hoe jullie de begeleiding en zorg voor de kinderen willen verdelen. Een duidelijk schema met 'wie' op 'welk' moment 'wat 'doet kan daarbij flink helpen. Maak duidelijke afspraken met elkaar wie van jullie twee helpt bij het schoolwerk en op welke momenten. Communiceer dit ook duidelijk naar je kind(eren) zodat je zoon/ dochter weet "O, het is ochtend, ik moet even bij papa aankloppen met deze vraag." of "Op woensdag is mama beschikbaar om te helpen met school." Of misschien besluiten jullie wel dat alle taalvragen voor papa zijn en rekenvragen voor mama.
Bespreek in de tweede plaats ook hoe je samen kunt zorgen dat de sfeer in huis zo goed mogelijk blijft. Het vele thuis zitten, de botsende school- en werkverwachtingen, de weinige uitlaatkleppen die we hebben, kunnen er voor zorgen dat er flink wat spanning kan opbouwen. Door hier oog voor te hebben en samen te proberen er het beste van te maken, kan je escalaties voorkomen.
Het kan heel goed zijn je kind ook te betrekken bij het plannen van de dag en het schoolwerk. Geef je kind inspraak, uiteraard binnen bepaalde grenzen. Door je zoon/ dochter inspraak te geven in welk schoolwerk wanneer gemaakt wordt, op welk moment er gepauzeerd wordt en wanneer er even naar buiten gegaan wordt of er even met vrienden geskypet of afgesproken mag worden, voelt hij/ zij zich er meer bij betrokken. Zo is de kans op medewerking dus groter. Bij kleine problemen waar je kind tegenaan loopt, is het ook prima om hem/ haar dit zelf te laten oplossen. Dit werkt enkel maar motiverend en vergroot de zelfstandigheid: "Hé, dat heb ik zelf opgelost."
Loopt het allemaal niet zo als je gehoopt had, durf dan ook je verwachtingen bij te stellen. Gun jezelf en je kind(eren) de tijd om te wennen aan deze nieuwe situatie. En dat betekent soms ook accepteren dat een aanpak niet werkt en opzoek gaan naar een andere manier om met deze nieuwe uitdagingen om te gaan.
Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen of wilt u een persoonlijk advies, dan kunt u hier terecht: Stel uw vraag of advies aan huis
