'Verkeerde' vrienden

Hoe kun je er als ouder mee omgaan wanneer je kind voor een vriendschap kiest waar jij als ouder niet echt achter kunt staan ?




Schermafbeelding 2023-09-14 om 12.50.18

Weerbaar en vol zelfvertrouwen is een werkboek voor kinderen tussen de acht en veertien jaar oud die weinig zelfvertrouwen hebben of niet voldoende weerbaar zijn. Hier meer informatie
instagramopvoedadvies
facebookopvoedadvies
twitteropvoedadvies
'Verkeerde' vrienden

Drs. Tamar de Vos - van der Hoeven - juni 2008

Het hebben van vrienden is voor bijna ieder kind belangrijk. En bij het ouder worden neemt het belang van vriendschappen enkel maar toe. Zijn op de kleuterleeftijd vriendjes nog vooral belangrijk als speelkameraadje, aan het eind van de lagere school betekenen vriendschappen al zoveel meer voor kinderen. Binnen vriendschappen leren kinderen veel sociale vaardigheden, ze doen mensenkennis op, leren een mening vormen en voor zichzelf op te komen. Een kind leert binnen een vriendschap ook veel over zichzelf, wie ben ik en waar sta ik in deze wereld, En vrienden geven natuurlijk emotionele steun, helpen nieuwe situaties aan te durven (samen sta je sterk) en kunnen een kind veel zelfvertrouwen geven.
Dat vrienden belangrijk zijn is iedere ouder zich wel bewust. Over het algemeen zullen ouders vriendschappen dan ook stimuleren.
Maar wat nou als het kind een vriendje kiest die de ouders helemaal niet zien zitten ? Hoe kunnen ouders daarmee omgaan ?

Verkeerde vrienden

Over wat een 'verkeerde vriend(in)' is verschillen ouders nog al van mening en dit is ook situatie-afhankelijk. De ene ouder kan een vriend als 'verkeerd' zien omdat hij een grote mond heeft, veel op straat rondhangt of al rookt. Terwijl een andere ouder dit enkel ziet als wat onwenselijk gedrag, maar zich er niet zo druk over maakt, er van uitgaande dat het eigen kind slim genoeg is zich hier niet door te laten beïnvloeden.
Over een situatie waarbij een kind onder invloed van vrienden in aanraking komt de politie of veel spijbelt zullen ouders het wel eens zijn dat het een 'foute' vriendschap betreft.
verkeerde invloed roken
Het ene kind kan ook beter omgaan met de verkeerde invloeden van vrienden dan het andere kind. Ouders van een kind dat erg beïnvloedbaar is, zullen een vriendschap eerder als verkeerd beschouwen dan ouders die weten dat hun kind wel weerstand kan bieden aan wat groepsdruk en zich niet zo maar laat overhalen tot ongewenst gedrag.
Over hel algemeen kan gesteld worden dat een vriendschap als 'verkeerd' beschouwd wordt wanneer een kind onder invloed van een vriend gedrag vertoont of in situaties verzeilt raakt die de ouders als niet wenselijk beschouwen. Belangrijk hierbij is dat de ouders er van overtuigd zijn dat hun kind zonder deze vriend niet in deze situatie geraakt zou zijn of dit gedrag zou hebben laten zien.

Een plotselinge verandering bij het kind zelf kan een signaal zijn dat een vriendschap een verkeerde invloed heeft op het kind, helemaal wanneer het kind betrokken raakt bij onwenselijke situaties. Wanneer een kind weinig tot niet wil praten over de vrienden die hij of zijn heeft en wanneer vrienden nooit bij het kind thuis komen, ook niet om het kind op te pikken of zo, is dit een signaal dat de ouders wat extra alert moeten zijn op deze vriendschappen.

Waarom kiest een kind 'foute' vrienden ?

Een kind kiest over het algemeen niet bewust voor 'verkeerde' vrienden. Er ontstaat een band tussen twee kinderen en gaande weg de vriendschap gaat deze een richting op die de ouders als minder wenselijk beschouwen.
We zien regelmatig dat kinderen die van zichzelf vrij onzeker zijn een vriendschap opzoeken met wat stoerdere kinderen. Het onzekere kind kijkt op tegen het stoerdere kind en wil zich spiegelen aan dit kind. Vaak in de hoop ook wat meer te gaan durven of ook wat populairder te worden. En het stoere kind heeft het onzekere kind nodig om zijn status te behouden en ervaart ook dat het wat onzekere kind makkelijk te sturen is. Onzekere kinderen kunnen erg gevoelig zijn voor groepsdruk en hierdoor makkelijk beïnvloedbaar zijn. Zo ontstaat een wisselwerking tussen deze kinderen en kan een vriendschap ontstaan.
Soms zien we ook bij kinderen die 'verkeerde' vriendschappen aangaan ook verkeerde of ontbrekende sociale vaardigheden. Een kind dat zich sociaal gezien niet zo goed staande weet te houden is ook meer beïnvloedbaar dan een kind dat zich sociaal gezien goed weet te redden.

Maar de keuze voor 'verkeerde' vrienden kan ook voortkomen uit de wens zich af te zetten tegen de ouders en hun normen en waarde: "ik doe wat ik zelf wil" Het kind kiest dan juist voor die kinderen waarvan het kind weet dat het dingen doet die de ouders afkeuren. Er is dan wel sprake van bewust voor 'verkeerde 'vrienden kiezen.

in sommige gevallen ook kiest een kind helemaal niet voor deze 'verkeerde vriend', maar wordt het kind onder druk gezet door de vriend. Dit kan soms heel intimiderend gebeuren: "Als je niet met me speelt dan sla ik je in elkaar." of "wanneer je niet meer met me speelt, dan vertel ik je moeder dat je laats mee gedaan heb met fikkie stoken" Ook onder groepsdruk kunnen kinderen het moeilijk vinden om aan te geven dat ze een vriendschap niet meer als prettig ervaren. Het is dan ook goed om als ouder na te gaan of een kind echt vrienden wil zijn, of zich wat onder druk gezet voelt of moeite heeft om 'nee' te zeggen tegen deze 'vriend' of groep vrienden

Overigens is er vaak ook niet zo zeer sprake van een 'verkeerde' vriend, maar meer sprake van een groepje jongeren die elkaar wat opjutten en onder invloed van elkaar gedrag laten zien dat niet wenselijk is. Gedrag dat ze allen individueel nooit zouden laten zien. In deze situaties moeten ouders onder ogen zien dat hun kind net zo goed ook onder deze 'verkeerde' vrienden valt en ook andere kinderen negatief beïnvloed.
invloed vrienden
Hoe ga je als ouder om met verkeerde vrienden ?

De wens van menig ouder zal zijn de vriendschap gewoon te verbieden. Maar over het algemeen is dit niet de juist oplossing. Verbieden werkt vaak averechts. Het 'foute' vriendje wordt door het verbod interessanter en een verbod zorgt er vaak ook voor dat het kind het gevoel heeft het op te moeten nemen voor de bewuste vriend of vriendin. Hierdoor ziet het kind de minder leuke kanten van de vriend(in) veel minder.
Daarbij raak je als ouder met een verbod ook het zicht op de vriendschap kwijt. In vele situaties buitenshuis is er nog contact mogelijk met deze 'verkeerde' vriend(in) en wanneer de vriendschap verboden is zal het kind hier niet meer over vertellen.

Beter is het dan ook om met het kind in gesprek te blijven over de vriendschap. Zo blijven de ouders betrokken bij het kind en de vriendschap en is een veel beter zich voor de ouders op de vriendschap mogelijk. Hierdoor kunnen ouders gemakkelijker bijsturen wanneer dingen niet gaan zoals de ouders dat willen. En de betrokkenheid van de ouders zal ook door het kind gewaardeerd worden, ook in de puberteit, want ook dan wil een kind nog betrokken ouders, hoezeer het dit soms ook lijkt af te wijzen.

Door interesse te tonen voor de vriendschap voelt het kind dat de ouders vertrouwen hebben in de keuze van hun kind en er ook op vertrouwen dat het kind verstandige keuzes zal maken binnen deze vriendschap. Dit zorgt er voor dat het kind zich zekerder zal voelen, maar ook gemakkelijker met de ouders zal durven praten over twijfels over de vriendschap.
Want als je als ouder met het kind praat over de leuke en de minder leuke kanten van de vriendschap, merkt het kind dat de vriend een eerlijke kans krijgt, maar het kind wordt ook gestimuleerd ook kritisch te durven kijken naar de vriendschap. Juist door het kind zelf de minder leuke kanten van de vriendschap te laten benoemen (zonder dat de ouders hier direct een oordeel aan koppelen) kan het kind geholpen worden zelf te zien dat de vriendschap misschien wel helemaal niet zo leuk of evenwichtig is. Want vaak hebben kinderen dat zelf eigenlijk ook best wel in de gaten.

Soms bestaat de vriendschap vooral ook omdat het kind liever iets dan niets heeft, het kind heeft het gevoel geen andere vrienden te kunnen krijgen. Ouders kunnen bij een vriendschap met een in hun ogen 'verkeerde vriend' hun kind dan ook stimuleren en helpen wat meer in contact met andere leeftijdgenoten te komen, bijvoorbeeld door het kind een sportclub, hobby-club of vereniging te laten bezoeken. Vaak zorgen nieuwe vriendschappen er voor dat de 'verkeerde vriend' wat meer naar de achter grond raakt en het kind ook steeds meer de negatieve kanten van deze vriendschap gaat zien.

Maar durf de vriendschap ook een kans te geven. Kinderen hebben het recht hun eigen vrienden te kiezen. En vaak zullen ouders ervaren dat het kind dat ze als een 'verkeerde vriend' zagen in de dagelijkse omgang eigenlijk best mee valt. Of ouders ervaren dat hun eigen kind best goed om kan gaan met het ongewenste gedrag van een 'verkeerde vriend' en goed weerstand weet te bieden aan de verkeerde invloed van deze vriend(in). Probeer ook als ouder te ontdekken waarom het kind voor deze vriend kiest. soms kan dit hele verhelderende inzichten zorgen of kanten van de 'verkeerde vriend' naar boven brengen die de ouders nog helemaal niet kende.

Probeer steeds een goed contact met het eigen kind te houden. Een goed contact met de ouders helpt de eventuele negatieve invloed van vrienden te beperken. Het kind zal zich minder afzetten tegen de ouders en meer rekening willen houden met de normen en waarde van de ouders. het oordeel van de ouders weegt zo zwaarder en helpt het kind hierdoor beter weerstand te bieden en negatieve invloeden van vrienden.
invloed vriendinnen
Wanneer een kind onder invloed van vrienden ongewenst gedrag gaat laten zien is het natuurlijk goed om hier als ouders grenzen in te stellen en het kind hier op aan te spreken. Het is dan zeer raadzaam om vooral bij het gedrag van het eigen kind te blijven en zo min mogelijk aandacht te besteden aan de invloed van het verkeerde vriendje. Ook wanneer het kind zelf het gedrag van het vriendje als excuus gebruikt ("ja maar, Patrick had het bedacht") is het goed om als ouder aan te geven dat het kind zelf verantwoordelijk is voor zijn eigen gedrag en zich niet kan verschuilen achter het gedrag van anderen.
Hierbij is het ook belangrijk het kind te leren hoe het weerstand kan bieden aan groepsdruk en hoe het met ongewenste situaties om kan gaan. Een kind dat 'nee' durft te zeggen, ook tegen een groepje vrienden, staat onder veel minder invloed van 'verkeerde vrienden' dan een kind dat geen weerstand weet te bieden aan de groepsdruk

Wanneer het gedrag van de vrienden ter sprake gebracht moet worden, is het belangrijk om te praten over het gedrag van de vrienden en niet de vrienden zelf. Het is dus beter om te zeggen: "Simon luistert niet naar mij wanneer jullie bij ons thuis zijn" in plaats van te zeggen " Simon is onbeschoft". En het is beter als ouder aan te geven welke zorgen er zijn dan met verwijten te komen. Een verwijt roept weerstand op, terwijl zorgen meer vragen om een geruststelling. Hierdoor wordt het kind zich meer bewust van wat de ouder zegt en waar de ouder zich eigenlijk zorgen om maakt.

In het geval dat kinderen nog wat jonger zijn, kunnen ouders het contact van hun eigen kind met een 'verkeerd vriendje' nog wel wat beïnvloeden, door de afspraak te maken hoe vaak er met deze vriend(in) gespeeld mag worden en door regelmatig de kinderen bij het eigen kind thuis te laten spelen zodat de ouder wat kan bijsturen wanneer dit nodig is en het 'verkeerde vriendje' aangesproken kan worden op zijn gedrag. Maar bij het ouder worden, verloopt het contact met vrienden natuurlijk steeds meer zonder enige tussenkomst van de ouders en vaak ook buiten het zicht van de ouders.

Zoals eerder gezegd is er ook niet altijd sprake van een 'verkeerde vriend' maar soms is er sprake van een groepje jongeren die elkaar op een negatieve manier beïnvloeden. in dit soort situaties, waarbij zo'n groepje jongeren steeds weer in de problemen komen, kan het goed zijn om eens met alle jongeren uit de groep en hun ouders bij elkaar te gaan zitten en te bespreken waardoor het steeds weer mis gaat. Maar hiervoor moeten wel zowel de jongeren als de ouders open staan en durven toegeven dat ieder lid van de groep bijdraagt aan de problemen die er ontstaan. En dat is niet altijd gemakkelijk. Zowel de jongeren als soms ook de ouders proberen soms toch de schuld bij anderen leden van de vriendengroep te leggen.

'Verkeerde vrienden' onder controle

Jongeren laten zich in hun vriendenkeuze maar weinig sturen. Maar door als ouder betrokken te blijven bij het kind en de vriendschappen, door zorgen te uiten in plaats van verwijten te maken, het kind te steunen en te helpen omgaan met groepsdruk en vooral je als ouder te concentreren op het gedrag van het eigen kind kan de invloed van 'verkeerde vrienden' over het algemeen flink ingeperkt worden. En hierdoor zijn echte zorgen over de 'verkeerde vrienden' vaak niet nodig.
Want al hou je de 'verkeerde vrienden' niet buiten de deur, hun negatieve invloed kan zo wel zo veel mogelijk buiten de deur gehouden worden.


Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen of wilt u een persoonlijk advies, dan kunt u hier terecht: Vraag per e-mail of advies aan huis





Hoe kun je er als ouder mee omgaan wanneer je kind voor een vriendschap kiest waar jij als ouder niet echt achter kunt staan ?




Schermafbeelding 2023-09-14 om 12.50.18

Weerbaar en vol zelfvertrouwen is een werkboek voor kinderen tussen de acht en veertien jaar oud die weinig zelfvertrouwen hebben of niet voldoende weerbaar zijn. Hier meer informatie
Auteursrechten nadrukkelijk voorbehouden